Kelebeğin İnsana Hediyesi Hatay İpeği

Sağlam Yuvaların Doğal Malzemesi

Koza ucunu eğirir filament, kesik kozayı ise kirman, Hatay ipeğini işleyen, ipek böceğinin hayatına saygı duyan marifetli insan.

Hatay toprağına kök salmış dut ağaçlarının dallarından toplanan ipek böceği kozaları, mancılık denilen yöreye has el çekim ocaklarında önce bakır leğenlerin içerisinde kaynatılıp soyuluyor, sonra uç bulma süpürgesi ile ipekleri çekiliyor, kılavuzlardan geçirilerek makaralara, oradan büküm kazandığı değirmenlere ve son olarak da çile sarımının gerçekleştiği çıkrıklara aktarılıyor.
Sanayi üretiminde ürün verimini ve kalitesini arttırmak için ipek böcekleri içindeyken kaynar suya atılan kozalar, yaşama ve cana saygı duyan Hataylı zanaatkarların ellerinde ipek böcekleri kozalarından ayrıldıktan sonra işleniyor, elde edilen iplikler el emeği ile dokunuyor.

Peki ya sizin şehrinizin yaşamla barışık ürünü ne?

Sazlıklardan Havalanan Kocadere Sepeti

Sazlardan Örülme Sağlam Taşıma Kabı

Kocadere köyünün sazlıkları,
Sağlam sepetlere can verir elde örülen sazları.

Kocadere’ye mübadele zamanında gelip yerleşen köy halkı, o gün bugündür dere kenarında yetişen sazları toplayıp, bıçak ile soyup incelttikten sonra çeşitli şekillerde birbirine örüyor; sepet ustaları doğal malzemeden sepet örmenin inceliklerini yeni nesile aktarırken, yeni nesil de tüketicinin talebine kulak veriyor ve doğal malzemeden plaj çantası, pazar arabası, çamaşır sepeti gibi günlük hayatın içinden ürünler örmekte ustalaşıyor.

Peki ya sizin köyünüzde hangi doğal malzeme el emeği ile şekilleniyor?

Yenilenen Eski Ladik Kilimi

Geri Dönüşümden Doğan El Dokunması Yaygı

Eskinin el emeği ile can bulmuş halidir Ladik kilimleri,
Elinde olanın kıymetini bil, işle, yeniden üret diye anlatır durur ilmekleri.

Anadolu’nun ihtiyaç fazlası üretimden kaçınan tasarruf kültürü, Ladik kilimlerinin elde dokunan ilmeklerinde yaşamaya devam ediyor,
Ladik’in civar köylerinde eskimiş ve kullanılmayan giyecekler uzun şeritler halinde kesildikten sonra yumak haline getirilip basit el dokuma tezgahlarında dört kazık ve bir tarakla dokunuyor.
Elde olanın değerini eliyle işleyip yükselten Ladikliler, dokudukları kilimlerle yalnız geri dönüşüme değil, ileri dönüşüme de örnek teşkil ediyor.

Peki ya sizin memleketinizde eski, elde işlenip değerlendiğinde ismi ne oluyor?

Tişörtün Atası Ladik Fanilası

Açık Yakalı Yünlü Ve Pamuklu Atlet

Kışın üşütmez, yazın terletmez Ladik fanilası,
Yılın her günü korur kollar, e ne de olsa el dokunması.

Sanayi ürünü tişörtler henüz dolaplarımızda yerini almamışken Anadolu’da günlük kullanımda tercih edilen fanilalar, Samsun Ladik’te pamuk, yün ve orlon ipliklerden yarı otomatik makinalarda elle dokunmaya, özenle dikilmeye, ince ince oyalanmaya devam ediyor; Anadolu’nun giyim kuşam kültürüne ve yerel üretime sahip çıkmaya çalışan Ladikli zanaatkarlar, Ladik fanilalarını çağdaş ve gündelik giyim tarzına uyumlayarak hem yerli tüketime ilgiyi arttırıyor, hem de giyenleri yazın terleyip üşütmekten, kışın soğuk alıp yataklara düşmekten koruyor.

Peki ya sizin şehrinizin hangi el dokuma kıyafeti günümüz modasının atalarından sayılabilir?

El İşi Antep İşi Bunu Yapan Hünerli Kişi

Beyaz İpliklerin Süslediği El İşi Nakış İşlemesi

Antep işinin telli duvaklı gelinleri anımsatan bembeyaz narinliği, Antepli kadınların sık dokunmuş kumaşları tel çekip nakışlamasının neticesi.

19.yüzyılın ortalarında Gaziantep’in köylerinde erkeklerin başlarına taktıkları külah şeklindeki patiska terliklere işlendiği bilinen Antep işi için önce telleri sayılabilen sık ve dayanıklı beyaz, sarı veya krem rengi kumaşlar gergahlara geriliyor, sonra tel çekilerek boşluklar oluşturuluyor ve yine aynı renk ipliklerle bu boşluklara susma, muşabak, ajur gibi iğne teknikleriyle geometrik desenler veya bitki motifleri nakışlanıyor; bugün artık renkli ipliklerle de işlenip bezenen Antep işleri, değerli nakışlarıyla güzelliğini borçlu olduğu hünerli kadınları bereketlendiriyor.

Peki ya sizin şehrinizin gelin gibi süslenen el işi hangisi?

Yörenin Gelinleri Hakkari Kilimleri

Zincir Çekilmiş Sık İlmekli El Dokumaları

Dokuması herkesin harcı olmayan Kesneker, zorluğuyla canından bezdiren Canbezar, gülleri saymakla bitmeyen Gülhezar, Hakkari kilimlerinin isimleri saymakla bitmez, her birinin hikayesi köklü bir kültürden yadigâr.

Zengin motifleri, yörede yaşayan aşiret ve boyların yaşamlarıyla ilgili masallar anlatan Hakkari kilimleri için önce yörede yetiştirilen koyunların saf yünleri elde eğriliyor, ceviz kabuğu, nane otu gibi yöre bitkilerinden elde edilen kök boyalarla soğuk iklim ve konar-göçer yaşam şartlarına uyumlu olarak siyah, beyaz, kırmızı, lacivert, kahverengi gibi temel renklerle renklendiriliyor ve ıstarlarda ilikli kilim tekniği ile zincir çekilerek dokunuyor.
Lüleper, Samari, Gülsarya, Herki, Halitbey, Gülsivan, Hevçeker, Gülgevger ve onlarca çeşitleriyle Hakkari Kilimleri, emektar ellerde ilmek ilmek süslendikten sonra dünyanın dört bir yanına gelin gidiyor.

Peki ya sizin yörenizin emektar ellerde süslenen el işi gelinleri kimler?